AmigaOS
Można zażartować, że najważniejszym wydarzeniem 2013 roku dla fanów AmigaOS, którzy nie są betatesterami była informacja o tym iż można zakupić oficjalną pluszową wersję piłeczki Boinball. Jednak na Wielkanoc otrzymaliśmy na blogu przecieki o pracach nad AmigaOS 4.2 - nowym kernelu, który występuje w dwóch wersjach: stabilnej i eksperymentalnej oraz Gallium. Terminów żadnych nie podano.
Bieżąca aktualizacja systemu odbywała się przy pomocy narzędzia AmiUpdate, gdzie regularnie pojawiały się poprawki dla różnych jego składników (pełna lista tutaj). Zwieńczeniem tego było oddanie użytkownikom 4 wersji MUI, choć z zastrzeżeniem, że nie jest to produkt oficjalnie wpierany przez Hyperion.
Ważnym wydarzeniem związanym z AmigaOS w 2013 roku był także fakt udzielenia przez Hyperion licencji na Kickstart w wersji 1.3 oraz 3.1 firmie Individual Computers. Oprogramowanie to zostało wykorzystanie m.in. w kartach ACA.
Oprogramowanie
Funkcjonalne:
1. Odyssey Web Browser 1.16 - zdecydowanie najważniejszy program jaki ukazał się na Amigę w 2013 roku. Aktualizacji przeglądarki internetowej amigowcy bardzo potrzebowali, bez tego oprogramowania komputer w dzisiejszych czasach staje się bezużyteczny. Dla nas (Polaków) nowe OWB było szczególnie ważne ponieważ w końcu możemy pisać z polskimi znakami (wcześniej było to możliwe tylko pod RAOWB)
2. Gimp w wersji 2.6.11 - Edgar Schwan przygotował w tym roku pod AmiCygnix bardzo użyteczne narzędzie, jakim jest ten popularny na wielu platformach program graficzny. Najważniejsze jest to, że działa bardzo stabilnie, na mocniejszych konfiguracjach bardzo szybko i nie ma już problemów z dodatkami, pluginami, filtrami i wszelakimi formatami plików w zapisie i odczycie.
3. AmigaAMP 3 - podziękowania za stały rozwój tego odtwarzacza audio należy kierować do Thomasa Wenzela, świetnie wykonana praca w 2013 roku.
4. Dir Me Up - ten niepozorny menadżer plików był przez cały rok 2013 systematycznie rozwijany przez Boing Attitude i stał się naprawdę rozbudowanym kombajnem do zarządzania plikami. Warto wesprzeć kwotą 10 euro oryginalny amigowy program!
5. SketchBlock - Andy Broad systematycznie ulepszał ten program graficzny, w lutym mieliśmy wersję 1.9, a w grudniu 2.5, wzorowy to przykład rozwoju autorskiego oprogramowania na Amigę.
Beta:
1. Qt - OS4Depot został zasypany portami aplikacji wykorzystujących to GUI, niestety nie doczekaliśmy się żadnego poważnego programu, który działał by stabilnie i szybko, z tych najciekawszych pozycji warto wymienić Vacuum (klient Jabbera) i przeglądarkę QtWeb.
2. Directory Opus 5 po otwarciu źródeł był przez cały rok poprawiany, ukazywały się kompilacje poszczególnych modułów dla AmigaOS 4, a na koniec pojawiła się pierwsza wersja beta. Stąd można pobierać nowe kompilacje poprawkowe z włączonym debugiem. Na pewno ukończenie tego projektu w 2014 roku będzie dużym wydarzeniem w amigowym światku.
Alfa:
1. E-UAE z JITem to kolejny program oczekiwany przez amigowców, niestety także w 2013 roku projekt nie został ukończmy, na blogu Almos Arjnai walczy z kolejnymi poprawkami, liczba zaimplementowanych instrukcji wynosi obecnie 349 z 387. Jest więc bardzo blisko (pierwsza beta ukazała się 1 stycznia 2014 roku :-)).
2. Java na Amidze staje się coraz bardziej realna - Joakim Nordström pracujący nad projektem JAmiga udostępnił pierwsze aplikacje m.in. klienta Telnet i JAmigaTwitter. Są także narzędzia dla deweloperów. Czy w 2014 roku doczekamy się pierwszego użytecznego programu w Javie na Amigę?
W "marzeniach":
1. Timberwolf - zarzucenie prac nad tym portem Firefoxa było największym rozczarowaniem w 2013 roku: w styczniu pojawiły się obiecujące informacje o tym, że Thomas Frieden ma zamiar zaktualizować źródła do wersji 19, ale na kolejną informację o TW musieliśmy czekać aż do grudnia, kiedy to Steven Solie poinformował nas na forum Hyperionu, że to on przejmuje prace nad projektem, podejmie próbę kompilacji i być może będzie zbierał nowy zespół.
2. LibreOffice - port tego popularnego pakietu biurowego to długoterminowy projekt A-EON bez obietnic dotyczących potencjalnego terminu zakończenia. W 2013 roku otrzymaliśmy tylko informację o tym, że po pierwszej próbie skompilowany plik binarny LO waży 400 MB, do tego potrzeba 120MB współdzielonych (.so) obiektów.
Sprzęt
Sukces:
1. Cyrus to projekt nowej płyty od A-EON Technology oraz program betatestów z nim związany. Płyta zbudowana jest w oparciu o procesor Freescale QorIQ E5500 - dwurdzeniowy PowerPC taktowany 2.0 GHz. Procesor ten używany jest w przemyśle obronnym i lotniczym - producent firma Freescale zapewnia więc długą, ok. 10-letnia jego produkcję. Cyrus obsługuje do 16GB pamięci DDR 3 i może startować z karty MicroSD. Pozostałe ważne podzespoły to m.in.: SATA 2.0 (2), PCI-e x16, x4, x1 (2), XORRO/XENA, PCI (2), USB 2.0 (zew.. x6, wew.. x2), ethernet i port serial. Zaprezentowanie tego sprzętu to spory sukces firmy A-Eon w minionym roku, szkoda tylko, że Hyperion nie nadąża z oprogramowaniem, proste rozwiązanie dla tej sytuacji zaproponowałem w tym newsie.
2. W 2013 roku firma A-Eon odnosiła także inne sukcesy na polu amigowego sprzętu - m.in. wznowienia produkcji X1000, czy aktualizacje sterowników do tej Amigi, np. HDAudio, a także dla kart graficznych. Na AmiWest ogłoszono, że firma zainwestowała 1,2 mln $ w projekty PowerPC - oby tak dalej!
Porażka:
Projekt netbooka oficjalnie zapowiedziany nie był nigdy, jednak w kwietniu 2013 roku Trevor Dickinson na łamach magazyny Micromart poinformował o jego zawieszeniu. Dla mnie osobiście była to największa porażka w tym roku - zdecydowanie preferuję mobilny kierunek rozwoju AmigaOS. Szkoda, że kiedyś tak się potoczyło z PDA, a teraz z netbookiem.
A-Eon w 2013 roku był więc zarówno "na wozie" jak i "pod wozem", ale to oni jednak kształtowali przyszłość Amigi. Włoska firma ACube spasowała, choć bardzo ciekawie zapowiada się informacja z końca roku o połączeniu sił: Pianeta Amiga 2013 - A-Eon i ACube razem!
Klasyk:
Tutaj działo się naprawdę dużo, fani sprzętowych rozszerzeń 68k do klasycznej Amigi powinni być zachwyceni tym co pokazano i zapowiedziano w 2013 roku, przypomnijmy m.in.:
- ukazała się karta ACA500 dla Amigi 500, zapowiedź wersji dla Amigi 1000 i 2000
- ukazała się karta sieciowa X-Surf 100 dla slotów Zorro
- ukazała się karta Furia EC020 dla Amigi 600
- Elbox udostępnił nowe sterowniki dla kontrolera FastATA
- Elbox zapowiedział nową kartę turbo dla Amigi 500 o nazwie TurboFlyer 530
- A-Eon zapowiedział nową kartę dźwiękową dla slotów Zorro o nazwie Prisma Megamix
Gry
O Amidze zrobiło się na chwilkę znowu w świecie głośno, gdy Amiga Inc. zaskoczyła wszystkich i postanowiła zaistnieć na rynku mobilnym z klasycznymi amigowymi grami w wersji na urządzenia Blackberry. Potem była jeszcze sensacyjna umowa pomiędzy Microsoftem a firmą Writer's Group Film Corp, która w lipcu wykupiła Amiga Games Inc (firmę powiązaną z Amiga Inc.).
W normalnym amigowym świecie Hyperion udostępnił stare gry Cinemaware za darmo wszystkim zarejestrowanym użytkownikom AmigaOS. W odświeżonej wersji ponownie na Amigę zawitała strzelanina Battle Squadron, a po 20 latach światło dzienne ujrzała platformówka Putty Squad.
Z najciekawszych pozycji, w które po raz pierwszy można było zagrać na naszym komputerze warto wspomnieć o platformówce Frogatto i porcie Fade to Black (następca legendarnego Flashbacka).
Na grę roku zasłużyła jednak M.A.C.E (Military Alliance of Common Earth) - strzelanina, która powstała specjalnie na nowe Amigi, działająca w wysokiej rozdzielczości na kartach Radeon HD. To jest zdecydowanie kierunek w jakim powinni pójść twórcy gier na Amigę - połączenie klasycznych amigowych pomysłów na rozgrywkę z nowymi możliwościami jakie daje AmigaOS i sprzęt NG.
Emulacja
Na tym polu najwięcej miała do powiedzenia firma Cloanto, która tradycyjnie wydała swój komercyjny pakiet do emulacji Amigi klasycznej Amiga Forever 2013. Oprócz tego zaoferowała wszystkim użytkownikom systemu Android ROM Amigi w cenie jednego dolara, a z firmą Google udostępniła emulator Amigi 500 dla przeglądarki Chrome.
Linux
Firma A-Eon zaangażowała się w przygotowywanie specjalnej dystrybucji systemu Ubuntu dla Amigi One X1000 - można uruchomić ja w trybie LIve prosto z DVD lub zainstalować na dysku twardym obok AmigaOS 4.
Przez cały rok klasyczna Amiga była wspierana nowymi sterownikami w systemie NetBSD - np. dla karty Deneb, dla Zorro III, czy dla ACA500.
W połowie 2013 roku cwaniaczek o imieniu Robert J. Dohnert wymyślił sobie, że upodobni jedną z dystrybucji Linuxa do AmigaOS, do tego dołoży gotowe zestawy PC i będzie całość sprzedawał jako nowe Amigi. Na szczęście dzięki skutecznej interwencji Bena Hermansa z Hyperionu całe przedsięwzięcie bardzo szybko się zakończyło. Obecnie to samo sprzedaje się pod kolejną nazwą "Black Lab Linux".
Publicystyka
Adam Zalepa wydał polski podręcznik do programu Directory Opus 5, a w języku angielskim ukazała się obowiązkowa książka dla fanów amigowych gier poświęcona Sensible Software.
Wydarzenia
Zdecydowanie najważniejszą imprezą dla Amigi w 2013 roku było spotkanie z cyklu AmiWest, które obyło się pod koniec października w USA. Oprócz ujawnienia planów firmy A-Eon, odbyło się tam wiele ciekawych konferencji, które można było obejrzeć w internecie. Tydzień później (26-27 października) w Polsce miał miejsce duży retro konwent pod nazwą Retrokomp / Load Error, gdzie Rafał Chyła zaprezentował swoją Amigę One X1000.
Sporym echem w amigowym internecie odbiło się opublikowanie oficjalnej kasety VHS z legendarnego Intel Outside Party I w serwisie YouTube, ale dla mnie osobiście najciekawszym wydarzeniem w sieci były wspomnienia znanego muzyka Mike'a Oldfielda o tym w jaki sposób korzystał z Amigi w 1990 roku przy tworzeniu albumu Amarok.
eXec
W 2013 zrobiliśmy naprawdę sporo:
- napisaliśmy 551 newsów, co jest drugim wynikiem w historii eXeca (lepszy był tylko rok 2001, duża w tym zasługa Konrada Rojka)
- ukazało się 19 nowych artykułów (brawa dla Mikołaja i Leona)
- w serwisie pojawił się zupełnie nowy system galerii (opublikowaliśmy ich 35)
- regularnie zamieszczamy materiały wideo o Amidze (od marca do grudnia ukazało się ich 69)
- odbyło się pierwsze głosowanie na naszą top-listę gier, dem i programów
- w komentarzach pojawiły się emotikony, także z amigowymi akcentami
- każdy zarejestrowany w eXec.pl ma dostęp do swojego profilu, gdzie może nadać sobie nicka oraz wybrać swój awatar (świetna robota Leona - grafiki :-))
- działają kategorie dla newsów i galerii
- uruchomiłem twittera (efekt - ok. 170 twittów i ponad 20 followersów)
- nasz Facebook tętni życiem (przekroczyliśmy 100 polubień)
- w serwisie amigaos.pl uruchomiliśmy anglojęzyczny poradnik na temat prawidłowego tworzenia GUI dla AmigaOS - Amiga User Interface Style Guide
Od zeszłego roku ten fakt nie uległ zmianie - nikt w Polsce, ale i na Świecie nie pisze tylu regularnych wiadomości tylko i wyłącznie o Amidze i AmigaOS. Obecnie nigdzie nie można również tak spokojnie i rzeczowo porozmawiać o "przyjaciółce" jak własnie u nas. Zero trolli, zero chamstwa, waśni i kłótni. Ważna jest jeszcze jedna sprawa, która jest podstawą dobrego dziennikarstwa - jako jedyni w Polsce z tzw. czerwonego obozu potrafimy krytycznie spojrzeć na rozwiązania oferowane nam przez nasze ukochane amigowe firmy. Dlatego warto codziennie czytać i pisać na eXec.pl, serdecznie zapraszamy!